بيش از 400نفر از جامعه هنرمندان، مهندسان و معماران، به همين منظور كمپيني تحت عنوان «پلاسكو را فراموش نكنيم» را تشكيل داده و هدف از آن‌را جلوگيري از اتخاذ هرگونه تصميم‌گيري عجولانه در مورد پلاسكو و ايجاد يك‌مجموعه مطابق با هويت تاريخي منطقه12 و همچنين حفظ حقوق خسارت‌ديدگان در آن عنوان كرده‌اند.
اعضاي اين كمپين همچنين نامه‌اي را خطاب به رئيس‌جمهور تنظيم و در آن از حسن روحاني درخواست كرده‌اند تا ضمن توجه به دغدغه‌هاي مطرح، كميسيوني تخصصي براي تصميم‌گيري در مورد گود به جا مانده از ساختمان پلاسكو تشكيل شود.
- تعامل براي ارائه طرحي نو از پلاسكو
ساختمان پلاسكو در آخرين روز از دي‌ماه سال گذشته بر اثر آتش‌سوزي، فروريخت و حالا با گذشت نزديك به 8 ماه از حادثه، زمين به‌جاي مانده از آن در بلاتكليفي به سر مي‌برد. اين در حالي است كه پس از فاجعه رخداده، رئيس بنياد مستضعفان به‌عنوان مالك ساختمان پلاسكو، اعلام كرد ظرف مدت 2سال پلاسكوي جديد را با رعايت حقوق مالباختگان خيلي بهتر از گذشته مي‌سازند؛ اگرچه اكنون خبرهايي به گوش مي‌رسد كه حاكي از احداث ساختمان بلندمرتبه در زمين پلاسكو است. اين باعث شده تا معماران و هنرمندان در كمپين مورد نظر از رئيس‌جمهور بخواهند تدبيري براي حفظ منافع بلندمدت تاريخي و در انداختن طرحي نو براي اين منظور انديشيده شود تا حق و قانون در كنار هم قرار گيرند.
ترانه يلدا، معمار و شهرساز كه يكي از امضاكنندگان نامه مذكور است، در اين رابطه به همشهري مي‌گويد: «بايد تدبيري درنظر گرفته شود كه در آن ضمن رعايت حق و حقوق مالباختگان پلاسكو، يادماني فرهنگي - تاريخي احداث شود.» وي مي‌گويد كه در بسياري از شهرهاي دنيا نيز پس از بروز حوادث بزرگ، سعي مي‌كنند تا يك كاربري، سازه يا يادماني متناسب با آن در محل رخداد بسازند تا اينگونه يادش هميشه زنده نگه داشته شده و عبرتي براي آيندگان باشد. وي اضافه مي‌كند اين تفكر كه از يك‌قطعه زمين بايد حداكثر منافع مالي و اقتصادي حاصل شود، اشتباه است.
به‌نظر اين فعال حوزه اجتماعي البته بنياد مستضعفان هم حسن نيت خود را درخصوص زمين پلاسكو نشان داده است. خانم يلدا تأكيد مي‌كند هدف‌شان تعامل بين بنياد، وزارت راه و شهرسازي، مديران شهري و بقيه ذينفعان است تا بهترين تصميم گرفته شود. به گفته وي وزارت راه و شهرسازي و شهردار تهران اعلام كرده‌اند كه به مغازه‌داران ساختمان پلاسكو زمين معوض داده خواهد شد تا بتوانند در جاي مناسب‌تري يك مركز تجاري براي كسب‌وكار بسازند.
- دعوت به كمپين حمايت از پلاسكو
پس از رخداد حادثه پلاسكو، هيأت ويژه‌اي از سوي رئيس‌جمهور براي بررسي علل رخداد حادثه و ارائه راهكارهاي لازم براي جلوگيري از تكرار حوادث مشابه آن تشكيل شد. اين هيأت متشكل از استادان برجسته حوزه‌هاي شهرسازي، حقوقي، مديريت بحران، اجتماعي، معماري و... بودند كه در نهايت گزارش خود را 19فروردين ارائه دادند. بعد از اين اگرچه جلسات ديگري با حضور برخي از اعضاي هيأت در دانشگاه‌هاي تهران براي ايمن‌سازي ساختمان‌هاي شهر تشكيل شد اما تاكنون خروجي دقيقي از اين جلسات و نشست‌ها به بيرون نيامده است.
حال تعدادي از اعضاي كمپين «حمايت از پلاسكو» خواستار تشكيل هيأت ويژه جديد و تخصصي از سوي رئيس‌جمهور براي تعيين تكليف پلاسكو شده‌اند. گفت‌وگوي همشهري با برخي از هنرمندان عضو كمپين را در زير مي‌خوانيد. آنها از ساير هنرمندان، كارشناسان شهرسازي، معماران و نويسندگان دعوت كردند تا به عضويت كمپين «حمايت از پلاسكو» بپيوندند.
- ابراهيم حقيقي، گرافيست
به‌نظرم بايد گروهي از معماران و شهرسازان نخبه براي اين نقطه از پايتخت تشكيل شود تا با هماهنگي شوراي شهر تهران كاربري درست براي آنجا تعريف كنند. ممكن است براي طراحي كاربري بخواهند فراخوان بدهند و در قالب يك رقابت، طرح برتر را انتخاب كنند كه طرح نهايي نيز بايد به تأييد گروه تعيين شده برسد. مطمئنا نخبگان، بهتر مي‌توانند در مورد مكاني كه قدمت تاريخي دارد و در يك‌محل پرتردد واقع شده، نظر بدهند؛ چراكه احداث يك مركز خريد بزرگ ديگر آسيب‌هاي ديگري را به اين محدوده وارد مي‌كند. حالا خبرهايي كه مي‌رسد حكايت از ساخت يك‌برج بلند به جاي گود پلاسكو مي‌كنند؛ همانطور كه در سال‌هاي گذشته بسياري از سرمايه‌گذاران زمين‌هاي بزرگ را تبديل به بلندمرتبه‌هايي در ميان محله‌اي شهر كرده‌اند. بنابراين هيأت ويژه‌اي كه از سوي رئيس‌جمهور تشكيل شده بود وظيفه بررسي علل رخداد حادثه را داشت و اكنون بايد كميته‌اي جديد و تخصصي با مشورت كارشناسان مختلف از جامعه هنرمندان، جامعه‌شناسان، پژوهشگران حوزه تاريخ و ميراث فرهنگي تشكيل شود تا بهترين كاربري براي پلاسكو تعريف شده و احداث يك‌يادمان در دستور كار قرار گيرد.
- مرضيه برومند، كارگردان تئاتر و سينما
خبرهايي كه درباره پلاسكو به گوش مي‌رسد چندان خوشايند نيست؛ چراكه شيوه ديگري براي جايگزيني در پيش گرفته شده كه به‌نظر پاسخگوي وضعيت منحصر به فرد اين حادثه ملي نبوده و تنها راه‌حل‌هايي براي رفع تكاليف قانوني هستند. اين در حالي است كه به باور ما، دغدغه‌هاي برخاسته از حادثه پلاسكو، از نظر مديريت شهري، شهرسازي و از حيث اجتماعي، فرهنگي و حقوقي، آنچنان عموميت يافته است كه علاوه بر ضرورت تأمين حقوق خصوصي كسبه و شهروندان آسيب ديده، به‌عنوان نمادي از مطالبه عمومي و هم پيوندي اجتماعي، دامنه‌دار شده است.
به همين‌خاطر با لحاظ ايده اخلاقي - حقوقي تضمين دسترسي شهروندان به بهره‌گيري مشترك از فضاهاي عمومي و طراحي و تعريف فضاي عمومي براي بهبود بخشيدن به زندگي شهري پيشنهادم همچون آنچه در نامه آمده اين است كه مسير تصميم‌سازي و تصميم‌گيري در مورد پروژه ملي پلاسكو، نيازمند تشكيل هيأت ويژه جديدي تحت عنوان كميسيون ملي پلاسكو است. ناگفته نماند كه بسياري از كشورهايي كه تجربيات مشابهي داشته‌اند، با انجام اقداماتي نمادين، چنين رخدادهايي را در حافظه تاريخي ملت‌هاي خود، زنده نگه داشته‌اند.
- فرهاد توحيدي، فيلمنامه‌نويس
دغدغه ما براي تشكيل اين كمپين از اين حيث شكل گرفته كه از منابع موثقي خبر مي‌رسد قرار است يك‌برج جاي زمين به جاي مانده از ساختمان پلاسكو احداث شود. گويا برج هم تبديل به مركز صرافي‌ها و بنگاه‌هاي اقتصادي مي‌شود و از اين نمد، كلاهي نصيب مغازه‌داران سابق هم نخواهد شد؛ درحالي‌كه تعدادشان در آن محدوده كم نيست و اين مي‌تواند آسيب‌هاي جدي را به يكي از نقاط قلب تاريخي تهران بزند.
از طرف ديگر اينگونه برخلاف ديگر كشورها، احداث يك يادماني كه فاجعه‌اي را به ياد مي‌آورد نيز به باد فراموشي سپرده خواهد شد؛ درحالي‌كه چنين يادمان‌هايي اساسا مي‌توانند سهل‌انگاري‌ها را گوشزد كنند و هشدار دهند تا از تكرار چنين حوادثي در ابعاد ملي جلوگيري شود. بنابراين اگرچه زميني با ابعاد بيش از 2هزار مترمربع مي‌تواند سود ميلياردي را به همراه داشته باشد اما رويكرد فرهنگي- تاريخي قطعا خيلي ارزشمندتر از اين است. به همين‌خاطر رئيس‌جمهور محترم دست‌كم مي‌تواند براي هيأت ويژه قبلي بررسي‌كننده حادثه پلاسكو، مشاوراني نخبه از حوزه شهرسازي و علوم اجتماعي درنظر بگيرد تا آنها راهكارهاي مناسب با هويت تاريخي مركز شهر را براي پلاسكو ارائه كنند.
نظر شما